Wrocław Centraal opent deuren net op tijd

Nog één nachtje slapen en dan is het zover. Het nieuwe Wrocław Centraal Station gaat eindelijk open. Al sinds april 2010 wordt het verbouwd en ik heb het zelf nooit anders gezien dan chaotisch, lelijk, onoverzichtelijk en onbegrijpelijk. Vanaf morgen is Wrocław Główny dan eindelijk wat het zou moeten zijn: een nieuw en modern treinstation met een aantal gerenoveerde klassieke overblijfselen van hoe het station was toen het in 1855 werd gebouwd.

Fanzones EURO2012: meer dan voetbal

Met nog ruim een week te gaan voordat het EK losbarst is het nu al onmogelijk om snel het marktplein in Wrocław over te steken. Ook voor omwonenden kan dit best lastig zijn, zo gelden er bijvoorbeeld speciale regels omtrent parkeren. Ook is het er nu al verboden om alcoholische versnaperingen mee te brengen. De beveiligers kunnen je de toegang weigeren, al ga je alleen bij een vriend op bezoek en je hebt bijvoorbeeld een fles wijn mee.

Wrocław wordt klaargestoomd voor het EK

Het centrum van Wrocław wordt al dagen flink onder handen genomen. Er verrijzen podia, overal staan hekken en ook de beveiligingsmedewerkers zijn al druk aan het werk. Midden in de stad komt één van de fanzones, waar men samen op een plein de wedstrijden op grote schermen kan volgen. Ook buiten het centrum zal een fanzone komen en hier en daar kun je op kleinere pleintjes ook gezamenlijk je favoriete team aanmoedigen. Onofficieel, maar daarom niet minder leuk.

Het marktplein (Rynek) in Wrocław krijgt een metalen metamorfose

Ook in de parken in het centrum zijn aanpassingen aangebracht, vooral in de aanwezigheid van vele politieagenten, die dag in dag uit controleren op de alcoholconsumptie. Er geldt een zerotolerancebeleid, dat inhoudt dat als je betrapt wordt op het nuttigen van een biertje in de zon, je een boete kunt verwachten van rond de 25 euro. In de officiële fanzones is het meebrengen van eigen consumpties ook ten strengste verboden. Begrijpelijk, maar wel vervelend, vooral voor de jongere Polen die zich niet elke dag het dure bier van hoofdsponsor Carlsberg kunnen veroorloven.

Oekraïens vs. Russisch: het gevecht

"Ik woon in Oekraïne, ik ben Oekraïens dus wil ik eigenlijk ook alleen maar Oekraïens spreken," vertelt Katerina, een 26-jarige studente uit Kiev, "maar toen ik naar school ging spraken mijn leraren altijd in het Russisch. Nu is dat anders, op de universiteit is bijna alles in het Oekraïens, slechts de wat oudere professor en spreken nog in het Russisch."

Het Oekraïens is al meer dan twintig jaar de enige officiële staatstaal in Oekraïne, al wordt het Russisch in de praktijk nog altijd veel gebruikt. In de straten van Charkov wordt voornamelijk Russisch gesproken, terwijl de inwoners van de hoofdstad Kiev de twee talen door elkaar spreken. In de westelijke stad Lviv wordt eigenlijk alleen maar Oekraïens gesproken en sommige inwoners van de stad weigeren zelfs om Russisch te spreken met hun landgenoten.

Zelfs in de politiek zorgt deze mix van de twee talen voor problemen. De op Rusland geörienteerde heersende partij van president Janoekovitsj wil Russisch als tweede officiële staatstaal invoeren, maar de pro-westerse oppositie kan zich hier absoluut niet in vinden. De gemoederen in het parlement liepen zo hoog op dat het gisteravond uitmondde in een vechtpartij, waarbij één parlementslid moest worden afgevoerd naar het ziekenhuis. Het plan van de Partij van de Regio's van Janoekovitsj is om de Russische taal in te voeren in staatsfaciliteiten als ziekenhuizen en gerechtsgebouwen. Ook een deel van de bevolking is het niet eens met dit voorstel en lieten dat deze ochtend blijken door te demonstreren bij het parlementsgebouw. 

Ivan, een 33-jarige programmeur uit Charkov ziet het liefst het Oekraïens als enige officiële taal, maar praat zelf voornamelijk in het Russisch: "Ik ben zo opgevoed en het is makkelijker voor mij om Russisch te praten, maar nu mijn kinderen naar school gaan wil ik dat ze beide talen even goed beheersen, zodat ze ook in het westen van het land met iedereen kunnen communiceren."

Met de bus door Charkov

Bij WNL: is Charkov klaar voor het EK?

In de vroege ochtend van woensdag 23 mei mocht ik bij Nu Al Wakker van WNL praten over Charkov. Deze Oekraïense stad is over twee weken de speelstad van het Nederlands Elftal, dat hier de groepswedstrijden zal spelen tegen Duitsland, Denemarken en Portugal. 

Ik ben alvast op bezoek geweest in deze prachtige stad om te kijken of ze klaar zijn voor het Europees Kampioenschap. Naar mijn idee zullen de Oranje supporters een mooie tijd tegemoet gaan in Charkov. Als er geen wedstrijden worden gespeeld is er genoeg te doen: er zijn musea, prachtige parken, leuke restaurants en café's en de mensen zijn erg vriendelijk. 

Een nadeel zou kunnen zijn dat er voornamelijk Russisch wordt gesproken. In de metro's zijn sinds afgelopen week de namen van de stations ook in het Latijnse schrift te vinden, maar alsnog zullen de bezoekers af en toe in de war raken van alle Cyrillische teksten. Naar mijn idee is het vooral een leuke uitdaging is om zonder kennis van het alfabet je toch te kunnen redden in deze stad.

Radio 1 WNL 23 mei 2012 Charkov by gwenseltje

Oekraïne: de stad Charkov in beeld

Genieten van de zon bij de fontein 

Annunciatiekathedraal 

Uzviz Khalturina

Brug van de Liefde

Eiland waar Oranje Camping komt

Slotjes op de Brug van de Liefde

Een goed begin is het halve werk

Het Oekraïense avontuur is begonnen en gelijk goed ook. Van verschillende mensen had ik al gehoord dat Oekraïners heel open en vriendelijk zijn en dat kan ik -voor ik ook maar in de lucht ben- volledig beamen. Na een helse treinrit die om 05:00 uur begon, kwam ik eindelijk aan op mijn favoriete (ahum) treinstation in Polen: Katowice. 

Enigszins gestresst door een fikse vertraging liep ik het station uit op zoek naar de bus die mij naar het vliegveld zal brengen. Gelukkig had ik het snel gevonden en kon ik met een gerust hart een sigaretje roken tijdens het wachten. Naast mij stond een jonge vrouw te bellen, verrassend genoeg in het Engels. Ik hoorde dat ze niet zeker was over de vertrektijden van de bus en nadat ze had opgehangen besloot ik een praatje met haar te maken om te zien of ik ergens mee kon helpen.

Of ik ook naar Kiev ging, wilde ze weten. En of ik Pools was. Op de eerste vraag antwoordde ik ja en de tweede vanzelfsprekend nee. Zij bleek ook niet Pools te zijn, maar Oekraïens en ze zou dezelfde vlucht naar Kiev nemen als ik, want daar woont ze. Toen ik haar uitlegde waarom ik naar Oekraïne ging, werd ze helemaal enthousiast: "Misschien wil je een rondleiding? Zullen we contactgegevens uitwisselen?" Natuurlijk wilde ik dat, maar nog nooit in mijn leven was dat binnen twee minuten geregeld. Wel kreeg ik direct excuses van haar omdat haar visitekaartje vies was. Wat er precies mee gebeurd was is me nog steeds niet duidelijk, maar misschien is dat maar goed ook. Sommige dingen kun je beter in het ongewisse laten.

Nu ik dit schrijf, drie-en-een-half uur later, zit ik naast haar in het vliegtuig. Ze heet Maryna en is o.a. festival designer voor een internationaal documentaire festival. De afgelopen dagen heeft ze vrienden bezocht in Warschau en Wroclaw en ze is verdrietig dat ze weer naar huis moet. Ze wil niet terug naar Kiev, maar het is niet anders. De vakantie zit er op en het echte leven gaat weer beginnen. Om de tien minuten belt één van haar Poolse vrienden haar op, want hij maakt zich zorgen om de voortgang van haar reis: "Had de trein niet teveel vertraging? Kon je de bus wel vinden? Zijn er geen files? Ben je al ingecheckt?" Ze legt me uit dat hij erg zorgzaam is, maar dat dit misschien iets teveel van het goede is. Ook verstaat ze hem niet altijd even goed, voornamelijk door de volgende reden: hij blijkt nog dronken te zijn van de nacht ervoor. 

Als we landen in Kiev en door de paspoortcontrole zijn geweest, zullen Maryna en ik samen een taxi nemen, waarbij ik gedropt zal worden bij een metrostation vanaf waar ik gemakkelijk mijn weg naar mijn hostel zou moeten kunnen vinden. Direct na het voorstellen bood ze me aan dat zij de taxi zal betalen, want ik ben nou eenmaal een gast in haar land. Er viel niks tegen in te brengen dus stemde ik maar in. Ook gaat ze me morgen, als alles mee zit, haar favoriete plekken van de stad laten zien. 

Ik ben Polen nog niet eens uit en ik voel me al meer dan welkom in Oekraine. Met zo'n begin weet ik het bijna zeker: dit worden vijf hele bijzondere dagen.

De Oekraïense Hryvnia: naar mijn idee de meest schattige valuta ooit.